Książka „Generał Grot. Kulisy zdrady i śmierci” na Retrospektywie
- Szczegóły
- Utworzono: piątek, 11, kwiecień 2014 06:48
- Jaskiewicz
Witold Pronobis „Generał Grot. Kulisy zdrady i śmierci”
Editions Spotkania i Muzeum Powstania Warszawskiego
Książka stanowi zapis swoistego „śledztwa”, jakiego podjął się Witold Pronobis, historyk, dziennikarz, pracownik Radia Wolna Europa, a prywatnie bliski krewny Stefana Roweckiego. Śledztwo to, obfitujące w szereg niezwykłych przypadków, pozwoliło Autorowi ujawnić wiele nieznanych dotąd szczegółów dotyczących wydania w ręce Gestapo, uwięzienia i śmierci komendanta głównego Armii Krajowej, naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych w Kraju - generała Roweckiego.
Niewątpliwym walorem publikacji są obszerne biogramy występujących w niej osób, szczegółowe kalendarium życia Kalksteinów, aneksy źródłowe i wreszcie bogata część albumowa, prezentująca fotografie zgromadzone w Instytucie im. gen. Stefana Grota Roweckiego w Lesznie, jak i udostępnione ze zbiorów rodzinnych.
Witold Pronobis:
Od Tadeusza Żenczykowskiego otrzymałem kopię okupacyjnego zdjęcia Ludwika Kalksteina, które najprawdopodobniej mieli przy sobie w 1944 roku żołnierze z grupy 993/W Armii Krajowej. Był to zespół przeznaczony do likwidacji rodzimych i niemieckich agentów Abwehry i Gestapo. Przedziwnym zbiegiem okoliczności, fotografia ta pozwoliła mi w 1990 roku, zidentyfikować Kalksteina w Monachium.
Osoba Ludwika Kalksteina była przedmiotem zainteresowania polskiej opinii publicznej w okresie PRL-u i to zainteresowanie trwa do dzisiaj. Zajmowali się nim zarówno historycy jak i dziennikarze. Śladów zdrajców swojego ojca szukała intensywnie jedyna, nieżyjąca już dzisiaj, córka generała Irena Rowecka - Mielczarska. Sporo wiadomości zebrał też, i aktywnie śledził jego kolejne miejsca zamieszkania po opuszczeniu więzienia, Tadeusz Żenczykowski. Pomagali mu w tym (oczywiście potajemnie) przebywający w kraju byli żołnierze AK. Żenczykowski na bieżąco informował słuchaczy RWE o fakcie przedterminowego zwolnienia Kalksteina z peerelowskiego więzienia, już w 1964 roku, i o nowych adresach zamieszkania zdrajcy. W 1981 roku Ludwik Kalkstein zniknął i nikomu nie udało się odszukać jego śladów. Zrządzeniem losu to mnie właśnie, osobie spokrewnionej z generałem Roweckim, udało się natrafić na ślad obydwojga – Kalksteina i Blanki Kaczorowskiej. Nie tylko stosunkowo dokładnie zdołałem rozwikłać ich powojenne losy, ale też Ludwika Kalksteina poznać osobiście i z dużym prawdopodobieństwem rozszyfrować jako agenta peerelowskiej Służby Bezpieczeństwa, donoszącego z Monachium na tutejszą Polonię i polskich pracowników RWE (a więc zapewne także na mnie). Warto tu wspomnieć, że już w listopadzie 1965 roku wystąpił on do ministra spraw wewnętrznych PRL, Mieczysława Moczara, z propozycją „współpracy”, proponując swoje usługi „w zakresie zwalczania wrogiej propagandy, nadawanej przez rozgłośnie zachodnie”. (…) Polecono mu z Warszawy, by spróbował robić to z bliskiego miejsca, powiązanego pośrednio z RWE, czyli z Polskiej Misji Katolickiej. Stąd też, jak sądzę, zainteresowanie gen. Kiszczaka teczką Kalksteina w połowie lat osiemdziesiątych. W każdym razie wersja taka wydaje się wysoce prawdopodobna. W prasie dość bezkrytycznie cytowano wypowiedzi Kiszczaka, że akurat w 1985 roku (!) wyciągnął on teczkę Kalksteina z wewnętrznego archiwum, podobno z powodu własnych historycznych zainteresowań. Historykom oddał ją pod koniec 1994 roku, parę tygodni (jak się okazało) po śmierci Kalksteina. Nie wygląda mi to na zbieg okoliczności! Dzisiaj wiadomo, że Kiszczak posiadał również bogate materiały dotyczące osoby Ludwika Kalksteina, pochodzące od służb wschodnioniemieckich (Stasi), które dostał mniej więcej w tym czasie, czyli w 1985 roku, od gen. Ericha Milke, ministra Bezpieczeństwa NRD.
Teraz, gdy nadszedł czas spisania wszystkiego, do czego udało mi się dotrzeć, zdaję sobie coraz wyraźniej sprawę z zupełnie nieprawdopodobnych zbiegów okoliczności, które w efekcie pozwoliły mi wyjaśnić większość zdarzeń z ostatnich 14 miesięcy życia „Grota”.
Dzisiaj zaczynamy
- Szczegóły
- Utworzono: czwartek, 10, kwiecień 2014 05:38
- Jaskiewicz
Dzisiaj o 10:00 w Domu Kultury LSM przy ul. Wallenroda rozpoczynamy dwudniowe spotkanie z dokumentem historycznym. Na poczatek bedzie film "Było sobie miasteczko" opisujace zagładę wołyńskiego miasta Kisielin. Potem, prezentowany już w "Kwarcie" film Ewy Szakalickiej "Wyrok śmierci". Uczestnicy pierwszego panelu zastanawiać się będą "Jak prezentować historię?" Po południu poruszajacy film "Wygrane życie łączniczki" oraz film "Z niepamięci" prezentujacy działania podjęte w ramach Roku Żołnierzy Wyklętych. Na zakończenie dnia szczypta kultury: koncert Weroniki Szymańskiej. Zapraszamy
Goście Retrospektywy
- Szczegóły
- Utworzono: środa, 09, kwiecień 2014 04:02
- Jaskiewicz
Gośćmi Retrospektywy będą bohaterowie filmu "Bagaż Strachu" Piotr Jegliński i Wojciech Butkiewicz.
Filmy nagrodzone w Festiwalu NNW
- Szczegóły
- Utworzono: czwartek, 03, kwiecień 2014 06:09
- Jaskiewicz
Przedstawiamy relację z zakończenia Festiwalu:
Na gali zamknięcia festiwalu, prowadzonej przez Maję Barełkowską i Jana Pospieszalskiego podsumowano trzy festiwalowe dni i rozdano nagrody. Werdykt jury odczytał przewodniczący Paweł Kędzierski. Nagrodę główną „Złoty opornik" otrzymał film „Bagaż strachu" w reżyserii Jerzego Bojanowskiego. Film opowiada o początkach niezależnego ruchu wydawniczego i sprowadzeniu do Polski pierwszego powielacza, słynnej „Zuzi" przez Piotra Jeglińskiego i Janusza Krupskiego. Warto przypomnieć, ze twórcy Niezależnej Oficyny Wydawniczej oraz pisma a potem wydawnictwa Spotkania byli związani z Lublinem i studiowali na KUL. Drugą nagrodę otrzymał film „Było sobie miasteczko" w reżyserii Tadeusza Arciucha i Macieja Wojciechowskiego. Trzecie miejsce zajął film pod tytułem „Pani Weronika i jej chłopcy" w reżyserii Artura Pilarczyka opowiadający o p. Weronice Sebastianowicz i grodzieńskich kombatantach. Jury uzasadniło przyznanie tej nagrody: „za odwagę dotarcia do ważnego tematu". Wyróżnienia otrzymały filmy „Wyrok" w reżyserii Rafała Mierzejewskiego i „Wygrane życie łączniczki" w reżyserii Marka Widarskiego. Jury Festiwalu postanowiło również przyznać dwie nagrody specjalne: pani Weronice Sebastianowicz za życie poświęcone Polsce i pani Ewie Kubasiewicz za wierność Polsce.
Drugą nagrodą przyznawaną na Festiwalu jest nagroda im Janusza Krupskiego. Kapituła nagrody była zgodna z jury Festiwalu zwracając uwagę na te same filmy. I tak nagrodę główna otrzymał film „Było sobie miasteczko", a wyróżnienia filmy „Wyrok śmierci" Ewy Szakalickiej (ten film był dołączony do „Kwarty" nr 2/7/2013) oraz „Wygrane życie łączniczki".
W tym roku pojawiła się nowa nagroda. Jest to Nagroda „Źródło" i jak to określił Jan Ruman na gali kończącej Festiwal jest ona przeznaczona „dla tych historyków, których praca inspiruje filmowców dokumentalistów". W tym roku nikt nie miał wątpliwości, ze takim historykiem jest prof. Krzysztof Szwagrzyk prowadzący ekshumacje na Kwaterze Ł na cmentarzu powązkowskim.
Warto wspomnieć, że nagrody wręczali kombatanci: Weronika Sebastianowicz, Lidia Lwow – Eberle (żołnierz „Łupaszki"), Józef Bandzo, Ewa Kubasiewicz. Na koniec gali Józef Bandzo wręczył dyrektorowi festiwalu Arkadiuszowi Gołębiewskiemu własnoręcznie wykonaną z plasteliny statuetkę Żołnierza Wyklętego pokazującego... „gest Kozakiewicza". „Za trud, za cały wkład" tak uzasadnił to autor i pomysłodawca Józef Bandzo.
Po gali odbył się porywajacy koncert w wykonaniu rapera Tadka Polkowskiego, któremu towarzyszyła orkiestra symfoniczna i chór.
Festiwal w 2013 - lista filmów
- Szczegóły
- Utworzono: piątek, 06, wrzesień 2013 07:35
- Jaskiewicz
Lista filmów biorących udział w Konkursie „Złoty Opornik"
1. „Wyrok śmierci", reż. Ewa Szakalicka, 39'
2. „Żołnierze Wyklęci - Jerzy Woźniak", reż. Sławomir R. Górski, 40'
3. „Wygrane życie łączniczki", reż. Marek Widarski, 29'
4. „Kapelan Wyklęty – Ks. Władysław Gurgacz", realizatorzy TV TRWAM, 40'
5. „Było sobie miasteczko", reż. Tadeusz Arciuch, Maciej Wojciechowski, 49'
6. „Zagadka kpt. Z-24", reż. Włodzimierz Kuligowski, 35'
7. „Koledzy, portrety z pamięci", reż. Gabriela Mruszczak, 27'
8. „Wywalcz wolność lub zgiń", reż. Dariusz Walusiak, 60'
9. „Klamra", reż. Jędrzej Lipski, Piotr Mielech, 60'
10. „Hakerzy Wolności", reż. Marcin Gładych, 20'
11. „Bagaż strachu", reż. Jerzy Bojanowski, 65'
12. „Wyrok", reż. Rafał Mierzejewski, 26'
13. „Pani Weronika i jej chłopcy", reż. Artur Pilarczyk, 40'
14. „Duśka", reż. Wanda Różycka-Zborowska, 73'
15. „Wrocław Wacława Havla", reż. Paweł Woldan, 50'
16. „Golfista", reż. Andrzej Titkow, 52'
17. „Oni wyglądali tak jak my", reż. Marcin Wołkowicz, 17'
18. "Oberlangen", reż. Małgorzata Brama, 36'